Windows đã tồn tại từ năm 1985 và lưu giữ vô số “viên ngọc” phần mềm cũ mà nhiều game thủ, người dùng PC vẫn cần. Dưới đây là 5 ứng dụng Windows cổ nhưng hoạt động tốt trên hệ hiện đại, mỗi cái giải quyết một vấn đề cụ thể — từ điều khiển âm lượng bằng cuộn chuột đến quét sạch driver GPU cũ — và đáng để bạn bỏ vài phút cài đặt. Nếu bạn muốn tối ưu trải nghiệm chơi game trên PC hoặc tiết kiệm thời gian dọn dẹp hệ thống, đọc ngay.
Volumouse
Bỏ qua khay hệ thống phiền phức, điều khiển âm lượng tức thì
Volumouse ra đời từ 2004 và vẫn là giải pháp điều khiển âm lượng mượt mà: nhấn hotkey rồi cuộn chuột để tăng/giảm âm lượng — rất tiện khi chơi game hoặc cần thay đổi nhanh âm thanh. Ứng dụng tương thích với hầu hết phiên bản Windows kể từ Windows 95 và hỗ trợ nhiều chức năng từng phiên bản như chỉnh trong suốt cửa sổ (Windows 2000/XP), điều chỉnh độ sáng màn hình hay thay đổi mức âm cho từng ứng dụng. Giao diện hoài cổ nhưng hiệu quả thì không phải bàn.
Biểu tượng Volumouse – điều khiển âm lượng bằng cuộn chuột trên Windows
DDU (Display Driver Uninstaller)
Sửa lỗi driver GPU bạn chưa biết mình có
Windows thường để lại rác driver khi nâng cấp phần cứng — nguồn gây crash, lỗi hiển thị hay thiết bị không nhận. DDU sinh ra để xóa triệt để các driver đồ họa cũ trước khi cài driver mới, đặc biệt hữu ích khi bạn nâng cấp GPU để chiến game. Ứng dụng miễn phí, có cộng đồng hỗ trợ lâu năm và giảm thiểu tối đa các vấn đề phát sinh do xung đột driver — bắt buộc phải cân nhắc nếu bạn vừa lắp card mới.
Logo DDU Display Driver Uninstaller – xóa driver GPU cũ trước khi cài mới
Ethervane Echo
Đừng để clipboard làm mất nội dung quan trọng
Ethervane Echo là clipboard manager đơn giản nhưng cực kỳ hữu dụng: lưu mọi đoạn text bạn từng copy (miễn là dạng text), cho phép tìm kiếm lịch sử clipboard và lọc theo định dạng. Nó không lưu ảnh (tránh tốn bộ nhớ), nhưng với người gõ chat, copy-paste mã hoặc quản lý nội dung nhanh khi chơi/stream, Echo là “bảo hiểm” để bạn không bao giờ mất đoạn văn bản quan trọng nữa. Nhẹ, tương thích tốt với Windows hiện đại dù giao diện đã cũ.
Giao diện Ethervane Echo – quản lý clipboard, tìm kiếm lịch sử sao chép
PhotoFiltre 7
Quên GIMP khi cần sửa ảnh nhanh, nhẹ và đủ mạnh
PhotoFiltre 7 tải về chỉ vài MB nhưng hỗ trợ layer, bộ lọc và nhiều công cụ chỉnh sửa đủ dùng cho ảnh thumbnail, banner sự kiện game hay chỉnh nhanh ảnh chụp màn hình. Có cộng đồng plugin mở rộng tính năng khi cần, và đối với những tác vụ đơn giản đến trung bình, PhotoFiltre nhanh hơn và nhẹ hơn so với bộ ứng dụng lớn. Phiên bản cổ có thể ít cập nhật, nhưng vẫn chạy tốt cho nhu cầu cơ bản và tiết kiệm thời gian thao tác.
Giao diện PhotoFiltre 7 – chỉnh sửa ảnh nhẹ, hỗ trợ layer và plugin
SpaceMonger
Ổ đầy không còn là bí ẩn — nhìn thấy ai ăn hết dung lượng
Khi ổ cứng/SSD bị lấp đầy bởi các file bí ẩn, SpaceMonger cho bạn bản đồ trực quan hiển thị các thư mục và file chiếm dung lượng lớn nhất. Giao diện gợi cảm giác retro nhưng rất trực quan: nhìn là biết phải quét chỗ nào, xóa gì để giải phóng không gian lưu trữ. Rất hữu ích trước khi cập nhật game nặng hay cài thêm bản vá lớn.
Giao diện SpaceMonger – bản đồ trực quan chiếm dung lượng ổ đĩa
Cũ không có nghĩa là vô dụng
Những phần mềm trên chỉ là vài ví dụ trong kho ứng dụng Windows cổ nhưng vẫn rất thực tế. Lưu ý: phần mềm cũ, đặc biệt freeware, có thể tiềm ẩn rủi ro bảo mật nếu tải từ nguồn không rõ ràng — luôn ưu tiên trang chính thức hoặc nguồn uy tín khi tải về. Nếu bạn đang nâng cấp GPU, chỉnh nhanh ảnh cho kênh stream, hoặc muốn quản lý clipboard/ổ đĩa hiệu quả, các công cụ này rất đáng thử.
Hãy thử cài một trong số này và chia sẻ kết quả — bạn đã cứu được bao nhiêu GB hay tránh được lỗi driver nào nhờ những công cụ trên?
Tài liệu tham khảo
- Volumouse — Nirsoft: //www.nirsoft.net/utils/volumouse.html
- Display Driver Uninstaller (DDU) — WagnardSoft: //www.wagnardsoft.com/display-driver-uninstaller-DDU–
- Ethervane Echo — Softpedia: //www.softpedia.com/get/Office-tools/Clipboard/Ethervane-Echo.shtml
- PhotoFiltre 7 — PhotoFiltre: //photofiltre-studio.com/pf7-en.htm
- SpaceMonger — Portable Freeware: //www.portablefreeware.com/index.php?id=150