Thói quen mang một chiếc USB trong balo nghe có vẻ cổ lỗ sĩ, nhưng với game thủ Việt — đó là kho cứu cánh nhỏ gọn, offline và đủ quyền riêng tư. Trong bài này, mình liệt kê 5 thứ thiết yếu mình luôn để trên USB: từ ROM cổ điển để “đi lùi” giải trí, đến bộ cứu hộ máy tính khi PC gặp nạn. Nếu bạn còn nghĩ USB chỉ để chép tài liệu, đọc ngay để cập nhật tư duy sống còn của game thủ hiện đại.
1. Thư viện ROM retro — Giải trí hoài cổ, nhẹ như lông
ROM cổ điển chiếm rất ít dung lượng: game Atari, NES, SNES, hay thậm chí arcade đều chỉ vài KB đến vài MB mỗi file. Với một USB vài chục GB, bạn có thể mang theo cả một bộ sưu tập “kỷ niệm tuổi thơ” để giải lao bất cứ đâu — không cần mạng, không quảng cáo, không in-app purchase.
Lưu ý pháp lý: việc giả lập (emulation) là hợp pháp nếu bạn dùng ROM từ bản sao bạn sở hữu. Không tải ROM phân phối trái phép. Để an tâm, xuất file ROM từ cartridge/đĩa gốc hoặc dùng bộ sưu tập game mà bạn có quyền sở hữu.
USB chứa thư viện ROM retro, máy chơi game cổ điển trên màn hình
Các công cụ kèm theo nên có: emulator phổ biến (RetroArch, Dolphin, Snes9x), các frontend lưu trữ save, và vài script khởi động nhanh. Nếu bạn thích mod hoặc texture pack cho game cũ, để thêm bộ mod nhỏ gọn trong cùng thư mục.
2. Bộ tài liệu sinh tồn (Survival guide) — Khi Internet bị cắt mạng
Mạng đứt là kịch bản hy hữu nhưng không thể bỏ qua: thiên tai, mất điện diện rộng, tấn công mạng… Một loạt PDF hướng dẫn sinh tồn offline (kỹ năng tìm nước, lửa, sơ tán, liên lạc khẩn cấp) trên USB là sự chuẩn bị thông minh. Game thủ có tâm lý “phòng thủ” sẽ đánh giá cao giá trị thực tế của những tài liệu này.
USB chứa bộ hướng dẫn sinh tồn dưới dạng PDF, biểu tượng cứu hộ
Tối ưu: lưu file theo cấu trúc rõ ràng (Survival/FirstAid/Tools), dùng định dạng PDF để dễ đọc trên mọi thiết bị. Thêm liên kết offline tới bản đồ PDF khu vực bạn sống nếu có.
3. Hướng dẫn sơ cứu (First Aid) — Có thể cứu mạng người
Một collection các hướng dẫn sơ cứu cơ bản (cầm máu, cố định xương, hồi sức tim phổi cơ bản) ở dạng PDF hoặc text là thứ bạn mong ước khi cần. Ngoài ra, lưu thông tin y tế cá nhân (nhóm máu, dị ứng, thuốc đang dùng) trên USB giúp cấp cứu nhanh hơn khi điện thoại không truy cập tài khoản.
USB lưu trữ hướng dẫn sơ cứu và thông tin y tế cá nhân
Bảo mật: mã hóa file y tế bằng phần mềm như VeraCrypt hoặc lưu file ZIP có mật khẩu. Không để thông tin nhạy cảm mở sẵn nếu USB rơi vào tay người lạ.
4. Bộ cài OS bootable và công cụ sửa chữa — Vũ khí của người yêu công nghệ
Một USB bootable chứa bộ cài Windows, các bản Linux nhẹ (Ubuntu, Mint, Debian) hoặc bản build rút gọn như Tiny11 có thể cứu máy khi hệ điều hành chính lỗi. Ngoài bộ cài, nên kèm theo công cụ cứu hộ: bộ cứu file, memtest, partition manager, antivirus offline, và tiện ích khởi động cứu hộ (Rescue ISO, SystemRescue).
USB bootable chứa bộ cài Windows và các distro Linux để cứu hộ PC
Vì sao game thủ cần: khi máy để phục vụ chơi game bị lỗi, một USB bootable giúp bạn kiểm tra phần cứng, cài lại hệ điều hành sạch, hoặc chạy một bản Linux tạm thời để chơi game nhẹ mà không ảnh hưởng ổ cứng chính.
5. Danh bạ khẩn cấp và thông tin quan trọng — Đơn giản nhưng hữu dụng
Một file .txt chứa số khẩn cấp, số người nhà, thợ sửa PC quen biết, taxi địa phương, và thông tin bảo hiểm được mở bằng mọi hệ điều hành. Đơn giản nhưng khi điện thoại hết pin hoặc bị khóa, file này là cứu cánh.
USB với file danh bạ khẩn cấp dạng text, biểu tượng liên lạc
Mẹo: lưu thêm copy của key product game/OS, mã kích hoạt phần mềm quan trọng và hướng dẫn nhanh khôi phục save game. Những thứ này giúp bạn trở lại trận đấu nhanh hơn sau trục trặc.
Tổng kết nhanh — USB: nhỏ nhưng… quyền lực
USB không phải vật đổi mới, nhưng với bố trí đúng, nó là bộ công cụ di động dành cho game thủ: giải trí offline với ROM, cứu hộ kỹ thuật bằng USB bootable, an toàn cá nhân qua tài liệu sơ cứu và liên lạc khẩn, cộng thêm bộ tài liệu sinh tồn khi cần. Sắp xếp theo thư mục rõ ràng, mã hóa các file nhạy cảm, và giữ một bản sao backup là những bước đơn giản giúp USB của bạn thực sự hữu dụng.
Bạn đã thử mang những gì trong USB của mình? Chia sẻ danh mục “bảo vật” trong USB của bạn bên dưới — hoặc làm ngay một chiếc USB theo checklist trên và báo kết quả!
